Google’dan Türkiye Depremleri İtirafı: Android Erken Uyarı Sistemi Neden Başarısız Oldu?
Google, 6 Şubat 2023’te Türkiye’yi vuran ve on binlerce insanın hayatını kaybetmesine neden olan yıkıcı depremler sırasında, milyonlarca telefonda aktif olan Android Deprem Uyarıları (AEA) sisteminin neden kritik seviyede başarısız olduğunu detaylandıran bir rapor yayınladı. Şirket, sistemin özellikle 7.8 büyüklüğündeki ilk depremi dramatik bir şekilde hafife aldığını kabul etti ve bu acı tecrübeden dersler çıkararak algoritmasını nasıl güncellediğini açıkladı.
Rakamlarla Başarısızlık: Sistem Depremi Nasıl Gördü?
Geleneksel sismik ağların olmadığı veya yetersiz olduğu bölgelerde hayat kurtarıcı bir rol oynaması hedeflenen Android Deprem Uyarı Sistemi, o geceki sınavında sınıfta kaldı.
| deprem | 📈 Gerçek Büyüklük | 🤖 Sistemin Tahmini | 📲 Gönderilen Uyarı Tipi |
| 7.8 Pazarcık | 7.8 | 4.9 (Maksimum) | Sadece daha az acil olan “BeAware” (Farkında Ol) |
| 7.5 Elbistan | 7.5 | 6.3 (Maksimum) | Yine sadece “BeAware” (Farkında Ol) |
- 7.8’lik İlk Depremde Ne Oldu? Sistemin ilk tahmini sadece 4.5 büyüklüğündeydi ve en yüksek tahmin 4.9’u geçemedi. Bu büyük yanlış tahmin nedeniyle, en kritik “TakeAction” (Harekete Geç) uyarısı yerine, sadece daha hafif olan “BeAware” uyarısı, 64 km’lik bir yarıçap içindeki yaklaşık yarım milyon cihaza gönderilebildi.
- 7.5’lik İkinci Depremde Ne Oldu? Sistem bu depremi 6.3 olarak tahmin etti ve yine sadece “BeAware” uyarıları gönderdi. Ancak bu kez yaklaşık dört milyon telefona, saniyeler ile bir dakika arasında değişen bir ön uyarı süresiyle ulaşabildi.
Google’ın İtirafı: Neden İşe Yaramadı?
Google, sistemin bu başarısızlığını kabul ederek, algoritmayı güncellediklerini ve soruna yol açan temel nedenleri giderdiklerini belirtti. Sorunun kaynakları şunlardı:
- Kısa Gözlem Süresi: Algoritmanın deprem parametrelerini izleme süresi daha önce 10 saniye ile sınırlıydı. Bu, büyük ve uzun süren depremlerin gerçek büyüklüğünü anlamak için yeterli değildi. Bu süre artık 30 saniyeye çıkarıldı.
- “Gürültülü” Telefonlar: Özellikle ilk deprem sırasında, izleme havuzundaki bazı “gürültülü” telefonların geç tetiklenmesi, genel tahminin doğruluğunu olumsuz etkiledi. Yeni güncellemelerle sistem artık, gürültü seviyelerine göre hangi telefonları izleme havuzuna dahil edeceği konusunda daha seçici davranıyor.
- Titreşim Sorunu: “BeAware” uyarılarının telefonları titretmesi, o telefonların deprem sarsıntısını doğru bir şekilde raporlamaya devam etmesini engelliyordu. Yeni güncellemeyle, bu uyarılarda titreşim kaldırıldı.
Yeni Simülasyon: “Eğer O Deprem Şimdi Olsaydı…”
Google, yeni algoritmalarla yaptığı simülasyon testlerinin sonuçlarını da paylaştı. Bu sonuçlara göre, eğer 7.8’lik deprem bugün olsaydı:
- Sistem, depremi 24 saniye sonra 7.4 büyüklüğünde tahmin edecekti (çok daha isabetli).
- 10 milyon cihaza, 35 saniyeye kadar ön uyarı süresiyle, hayat kurtaran “TakeAction” (Harekete Geç) uyarısı gönderilecekti.
- 67 milyon kullanıcıya ise, 2.5 dakikaya varan bir ön uyarı süresiyle “BeAware” uyarısı iletilecekti.
Başarısızlığa Rağmen Yüksek Kullanıcı Memnuniyeti
İlginç bir şekilde, sistemin Türkiye’deki bu büyük başarısızlığına rağmen, küresel ölçekte uyarı alan 1.5 milyon kullanıcıyla yapılan bir anket, teknolojinin potansiyeline olan inancı gösteriyor.
- Kullanıcılar, aldıkları uyarılara 5 üzerinden ortalama 4.7’lik bir faydalılık puanı verdi.
- Katılımcıların %85‘i uyarıları kendi durumlarında “çok faydalı” bulduğunu belirtti.
- Kullanıcıların sadece %0.1‘i uyarıları devre dışı bıraktı.
Google’ın Android Deprem Uyarıları sisteminin 6 Şubat’taki performansı büyük bir hayal kırıklığı olsa da, şirketin bu başarısızlıktan ders çıkararak sistemini bu kadar kapsamlı bir şekilde iyileştirmesi, gelecekteki olası felaketlerde milyonlarca hayatı kurtarma potansiyeli taşıyor.
Siz Android’in bu deprem uyarı sistemini kullanıyor musunuz? Bu tür bir teknolojinin hayat kurtarmadaki potansiyeli hakkında ne düşünüyorsunuz? Düşüncelerinizi yorumlarda bizimle paylaşın!
Bu Konuyla İlgili Diğer “Nedir?” Yazılarımız:
Bilim ve teknolojinin sınırlarını zorlayan en son keşifler ve çığır açan araştırmalar için techneiro.com‘u takip etmeye devam edin!
